Viyana’da müzeler sadece içindeki koleksiyonlar itibariyle değerlendirilemez. Çünkü müzelerin bulunduğu Neo-Rönesans binaların mimarileri ile içindeki tüm süsleme, heykel ve merdivenler de müze niteliğindedir.
Habsburg Hanedanlığının sanat koleksiyonları 18. yüzyılın ortasına kadar Viyana’nın birkaç küçük müzesine yayılmıştır. Bu koleksiyonların bir çatı altında toplanabilmesi için merkezi bir müze binası inşa edilmesi ihtiyacı doğduğundan, 1848’de kente yayılmış olan kraliyet sanat koleksiyonlarının birlikte sergilenebileceği bir müze kompleksi oluşturulması için planlar yapılmaya başlanmıştır. O dönemde Viyana çevresindeki surların yıkılmasıyla birlikte yeni bir anıtsal kraliyet kompleksi yaratma fırsatı doğmuştur. 1870’de Kaiserforum adlı G. Semper tarafından yapılan iddialı bir tasarım onaylanmıştır. Kaiserforum’un inşaatı 1871’de başlamış ve plana göre iki müze binasının yanı sıra bir saray kanadı ve iki meydan yaratılacaktı. Bunlar Hofburg’un kanadı olan Neue Burgve onun meydanı olan Heldenplatz ile Maria-Theresien-Platz’daki iki müze binası (Sanat Tarihi Müzesi ile Doğa Tarihi Müzesi) dir.
Sanat Tarihi ve Doğa Tarihi Müzesi
Sanat Tarihi ile Doğa Tarihi müzelerinin bulunduğu Maria Theresien Platz (Maria Theresia Meydanı), Hofburg Sarayı’nın Neue Burg kanadının devamında yer alan Burgtor’u geçtiğinizde sizi karşılayacak olan muhteşem bir meydandır. Meydanın adı, İmparatoriçe Maria Theresia’nın şerefine verilmiştir. Meydanın tam ortasında 40 yıl boyunca hüküm süren Maria Theresia’yı onurlandıran, 1888 yılında inşa edilen devasa bir anıt vardır. Büyük bir kaidenin üzerine oturan İmparatoriçe Teresa’nın etrafı, en güvendiği ve birlikte çalıştığı yakın danışmanlarından bazılarıyla çevrilidir.
Meydanın güneyinde bulunan yapı Sanat Tarihi Müzesi (Kunsthistorisches Museum), karşısındaki yapı da Doğa Tarihi Müzesi (Naturhistorisches Museum)ne ev sahipliği yapmaktadır.
Viyana’nın bu iki önemli müzesi, inşaatın başlangıcından 20 yıl sonra 1891’de açılmıştır. Maria Theresien Platz’daki Neo-Rönesans tasarıma sahip iki anıtsal bina, birbirinin aynısıdır. İki müze arasında yer alan heykeller, fıskiyeler ve çalı yatakları ile dekore edilmiş bahçeler vardır.
Müzelerin içi çok görkemli sütunlar ve çok sayıda mermer merdiven ve heykeli içinde barındırmaktadır. İç mekanda üst katlara doğru heybetli bir merdivenle çıkacak şekilde doyurucu bir fuaye alanına giriliyor. İç mekan gerçekten çok gösterişli ve atmosferin ihtişamını daha da arttıran sekizgen kubbeye sahip.
Sanat Tarihi Müzesinin duvarları da adeta bir müze. Gustav Klimt, henüz 27 yaşındayken müze duvarlarını boyama imkanına kavuşmuş. Boyanacak alan merdivenlerin üstündeki kemer ve duvar sütunlarının arasındaki küçük alanlar, G. Klimt’in ürettiği resimleri yerin 12 metre yukarısında ve normalde en iyi merdivenlerden görülebiliyorlar.
Sanat Tarihi Müzesinin her katında ayrı ve farklı türde müzeler var. Örneğin birinci katta, dünya çapında kendi türünde en büyük dördüncü resim koleksiyonu var. Rembrandt, Dürer, Holbein, Tizian, Veronese, Tintoretto, Rubens, van Dyck gibi farklı dönemlerin ünlü sanatçılarının tüm Avrupa resimlerini burada hayranlıkla izleyebilirsiniz.
Bir başka müzede, Mısır-oryantal bulguları olarak çok sayıda kil çömlek, büst, heykel, aynı zamanda ritüel nesneler, kabartmalar ve yazıtlı levhalar bulunuyor. Bir başkasında antika koleksiyonu, geç antik çağın ve ilk Hıristiyanlığın bulguları olarak Yunan, Helenistik ve Roma Sanatlarının bir profili mevcut.
Başka bir müzenin odağı, mücevher parçaları ve altın eserlerinin yanı sıra günlük yaşamın, örneğin saatlerin veya oyunların diğer nesneleri de bulunan sanat odası. Ayrıca madeni para dolabı, yaklaşık 700 bin sergisiyle, madeni paraların yanı sıra madalya ve kağıt para sergileniyor.
Doğa Tarihi Müzesi, 40’a yakın sergi salonuna sahip. Müze, yaklaşık 30 milyon örnek ve eserden oluşan bir koleksiyona ev sahipliği yapıyor. Viyana koleksiyonları 1750 yılında İmparator Franz Joseph tarafından oluşturulmaya başlanmış, müzenin temelleri fosillerin, salyangoz, midye, değerli taş ve minerallerin oluşturduğu bu koleksiyonun satın alınmasıyla atılmış.
Bu sergi salonlarında zooloji, mineroloji ve her türlü bitki, hayvan veya mineralin menşei ve gelişimi gösteriliyor. Devasa dinozor iskeletlerinin uzun zaman önce geçirdiği evrim hakkında bilgi elde etmek mümkün. Ayrıca sürüngenler, kuşlar veya etoburlar, her çeşit daha küçük hayvan veya taşlar da içeren sergiler var. Hatta Mars’tan gelen Tissint Gök Taşı’nın da bulunduğu Dünya’nın en büyük ve en eski meteor koleksiyonu da görülebilir (12 Euro karşılığında).
Müzenin toplam personeli 330’dan fazla. Bu personel arasında 60’dan fazla bilim adamı, çalışmalarını bu müzede sürdürüyor.
MuseumsQuartier (MQ)
MuseumsQuartier (MQ), Viyana’daki çok büyük ve modern müze ile kültür komplekslerinden biridir. Viyana’nın merkezindeki 90 bin m2’lik bir alana yayılmıştır. MuseumsQuartier Wien kompleksinde 20 farklı kültür kurumu ve ayrıca bir dizi restoran, moda müze ve mağaza bulunmaktadır.
MuseumsQuartier’deki müzelerden en iyi bilinenlerden ikisi, Leopold Müzesi ve MUMOK’tur. İkisi de dikkat çekici modern iki yapıda yer alıyor. Diğer kültürel kurumlar geniş ve yenilenmiş kompleks içindedir.
MQ’nun en kalabalık koleksiyonu, kireçtaşı kaplamalı büyük beyaz ve kare bir bina içindeki Leopold Müzesi’dir. Koleksiyonun bir kısmı, 19. ve 20. yüzyıl sanatçılarından önemli sayıda eser toplayan Rudolf Leopold tarafından oluşturulmuştur. Leopold Müzesinde Klimt, Kokoschka ve Schiele gibi Viyana sanatçılarının eserleri yoğunluktadır.
MUMOK (Museum Modern Kunst Stiftung Ludwig Wien), Leopold Müzesinin karşısında koyu gri, bazalt bir binadır. Avusturya’daki modern ve çağdaş sanatın en önemli müzesidir. Ayrıca Avrupa’nın en büyük koleksiyonlarından birine sahip müze, ikisi yeraltında bulunan beş kata yayılmıştır. Pop Art, Eylemcilik, Konsept Sanat ya da Fuxus’un sanat eserleriyle süslenmiş, kübistik, fütüristik, yapıcı ya da gerçeküstü resimlerle temsil edilmektedir.
Leopold Müzesi ve MUMOK’un yanında çeşitli sanat dallarında geçici sergilere ev sahipliği yapan Quartier 21 adlı bir kompleks daha vardır.
Uluslararası modern sanatla ilgili sergilere ev sahipliği yapan Kunsthalle Wien’de başka geçici sergiler de düzenleniyor. Eski Winterreitschule, birçok konsere ve gösteriye ev sahipliği yapıyor. Ayrıca bir mimari merkez (Az W), bir dans merkezi (Tanzquartier), çocuklar için bir müze (ZOOM müzesi), gençlere yönelik bir tiyatro (Dschungel Wien) ve hatta bir matematik merkezi vardır.
Albertina Müzesi
Dünyada ün salmış Louvre, British Museum’u andıran bir müze olan Albertina Müzesi, uzun yıllar önce 65 bin civarına eseriyle uluslararası bir üne kavuşmuştur.
Albertina Müzesi Ringstraße’de, mimari açıdan büyüleyici bir Barok yapıdadır. Viyana’nın diğer büyük müzelerinde olduğu gibi, hem Avrupalı sanatçıların hem de Viyana’nın tanınmış sanatçılarının eserleri bir arada ziyaretçilerin ilgisine sunulmaktadır. O nedenle burada Rembrandt, Dürer, Michelangelo ve Leonardo da Vinci’nin yanında Klimt, Kokoschka ve Schiele’in de eserleri vardır. Ayrıca, kalıcı sergilerin yanında geçici ve sınırlı sergiler de müzenin önemini daha da arttırmaktadır.
Hofburg Sarayı Müzeleri
Viyana’daki Hofburg, Schönbrunn ve Belvedere Saraylarının içinde de müzeler bulunmaktadır. Bu önemli müzelerle ilgili ayrıntılı bilgiler “Viyana’nın Sarayları” linkinde… Kısaca özetlemek gerekirse;
Hofburg Sarayında İmparatoriçe Elisabeth (Sisi)’in yaşadığı saray dairelerinin yanında Sisi’nin eşya ve hatıralarının bulunduğu Sissi Müzesi’ni ve Silber Museum‘u görmeden olmaz. Bu saray kompleksinde ayrıca İmparator Franz Joseph’in yaşam alanı olan İmparatorluk Daireleri (Kaiserapartments) de bulunmaktadır.
Hofburg Saray kompleksinde ayrıca Etnografya Müzesi, Tarihsel Müzik Aleti Koleksiyonu, Imperial Armony, Efes Müzesi, Papirus Müzesi, Avusturya Tarih Evi ve Ulusal Kütüphanenin okuma salonu da var.
Schönbrunn Sarayı Müzeleri
Habsburg Hanedanlığının yazlık sarayı olan Schönbrunn Sarayı ve bahçeleri, dünyadaki örnekleri içinde en ünlü saray komplekslerinden biridir. Sarayın ziyaretçileri için ilginç ve büyüleyici olan kısmı, İmparator Franz Joseph ve eşi İmparatoriçe Sisi’nin çalışma ve yaşam odalarının bulunduğu İmparatorluk daireleridir.
Sarayın görkemli mimari yapısı ile içerideki tablo, mobilya ve diğer eşyalar yanında sarayın baktığı büyüleyici bahçenin mimarisi birleşince, Avusturya’nın etkileyici aristokrasi tarihinin canlandırıldığı bir kombinasyon ortaya çıkmaktadır.
Belvedere Sarayı Müzeleri
Belvedere, imparatorluğun ve aristokrasinin ihtişamını yansıtan bir saray kompleksidir. Bu komplekste Aşağı Belvedere ve Yukarı Belvedere olmak üzere iki Barok saray, birbirlerine eğimli bir tepede bakmaktadır.
1752 yılında kraliyet sanat koleksiyonunu sergilemek için Belvedere’yi kullanmaya karar veren Maria Theresia Sarayı ve Prens Eugene’nin koleksiyonunu alarak 1779’da da Sarayı ve bahçeleri halka açmıştır. 19. yüzyılın sonundan bu yana sanat koleksiyonu Sanat Tarihi Müzesinde sergilenmektedir.
Yukarı Belvedere Sarayı, Viyana’daki en iyi müzelerden biridir. Van Gogh, Monet, Renoir, Schiele ve Kokoschka gibi önemli sanatçıların eserleri yanında Avusturya’nın iftihar ettiği ressam Gustav Klimt’in eşsiz eser koleksiyonu da buradadır.
Aşağı Belvedere Sarayı’nda, 1714-1716 yılları arasında inşa edilen ve iyi korunmuş bazı görkemli odalar (Prunksaale) bulunuyor ve burası modern sanat müzesine dönüştürülmüştür.
