Kira artışında sınırlama enflasyonu dizginler mi?
TÜİK’in enflasyon oranını açıkladığında en çok dikkat çeken endekslerinden birisi kiralardır. Son iki yılda özellikle İstanbul’da kiralar fahiş düzeyde arttığı için Haziran ayı ortasında %25 sınırı getirildi, ancak kiradaki yıllık artış oranı bu düzeye 2020 Mart’ından bu yana yeni ulaşmış görünüyor.
İşyerlerini kapsamayan, sadece konutlarda kira artışına yönelik bir düzenleme Haziran ayı ortasında yürürlüğe girdi. Konut kira artışının TÜFE ortalamasından bağımsız olarak “bir önceki yılın yüzde 25’ini geçmemesi” yönündeki düzenleme enflasyonun artış hızını azaltacak bir adım. Buna göre bir yıl süreyle 12 aylık TÜFE ortalaması yerine sabit oran uygulanacak.
Ancak buna göre bir yıl süreyle 12 aylık TÜFE ortalaması yerine sabit oran uygulanacak. Oysa kira artışının mekansal, zamansal çok sayıda belirleyicisi olduğu unutulmamalı.
Gıda TÜFE, manşet enflasyonun üzerinde artmaya devam ediyor.
Ana harcama gruplarında Gıda/Alkolsüz İçecekler, Ev Eşyası ve Alkollü İçecekler/Tütün’de fiyat artışları hem yıllık hem de aylık olarak büyük artış sergiliyor.
Gıda TÜFE aylık %3,15 oranında artarken, yıllık olarak ise %94,65’e ulaştı. Üstelik Gıda TÜFE, Gıda ÜFE ile birlikte yükseliyor.
ÜFE Temmuz’da aylık %5,17 artarken Temmuz’da Gıda ÜFE aylık %4,66 ve yıllık %136,75 yükseliş kaydetti.
İçecekler grubunda fiyat artışlarının devam edeceği, Temmuz ÜFE’sinden görülebilir. İçeceklerde Temmuz ÜFE aylık %7,08 ile aylık %5,17’lik ÜFE’yi geçti.
Sağlık, ailelerin bütçelerinde önemli bir maliyet unsuru oldu.
Temmuz ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup %6.98 ile sağlık olurken, yıllık Sağlık TÜFE %48,44’e yükseldi. Sağlık ile ilgili fiyat artışlarının önümüzdeki aylarda ÜFE’den besleneceği anlaşılıyor. Çünkü ÜFE’de Temel Eczacılık grubunda Temmuz’da aylık artış %15,19 olarak gerçekleşirken, yıllık bazda %66,85’e ulaştı.
Prof.Dr. Binhan Elif Yılmaz
3.8.2022
Not: Bu yazının bir kısmı 3.8.2022’de halktv.com.tr’de yayımlandı.
